Spis treści
Panujący obecnie kryzys energetyczny i gwałtowny wzrost cen nośników energii wymuszają na przedsiębiorstwach poszukiwanie rozwiązań, umożliwiających efektywniejsze gospodarowanie energią. Problem staje się szczególnie widoczny w firmach korzystających ze sprężonego powietrza, ponieważ – wbrew pozorom – nie jest ono za darmo. Wręcz przeciwnie, kosztuje najwięcej wśród mediów wykorzystywanych w produkcji.. Poznaj nasze wskazówki i rozwiązania, który pozwolą Ci wykorzystywać je bardziej efektywnie. Sprawdź listę rekomendacji na końcu artykułu.
Można zauważyć, że określanie sprężonego powietrza jako najdroższego czynnika jest obecne w wielu naszych publikacjach. Dzisiaj cena tej energii nabiera szczególnego, a nawet dla wielu firm kluczowego znaczenia. Mam nadzieje, że w poniższym tekście znajdziesz pomoc i rozwiązania wspierające oszczędzanie energii, możliwe do zastosowania również w Twojej firmie. Koniecznie sprawdź listę rekomendacji na końcu tego tekstu.
Poniższy artykuł przygotowałem wspólnie z naszym ekspertem Mateuszem Kowalskim z Działu Instalacji.
Koszty energii rosną – włącz tryb „oszczędzanie sprężonego powietrza”
Światowy kryzys energetyczny pokazał, że niestety nie można spocząć na laurach i zapomnieć o tym, że energia jest nam dana raz na zawsze. Ceny energii rosną i nic nie wskazuje na to, żeby ten trend został zahamowany w najbliższym czasie. Oczywiście wprost przekłada się to na wysoki wzrost kosztów działalności gospodarczej i produkcji. Nieuniknionym jest to, że wzrosnąć musi również koszt sprężonego powietrza.
Moje poprzednie artykuły w Bazie Wiedzy sygnalizowały możliwości w zakresie redukcji kosztów wytwarzania sprężonego powietrza poprzez odpowiednie działania. Pisałem o jakości sprężonego powietrza czy o produkcji sprężonego powietrza.
Ten materiał będzie z jednej strony podsumowaniem, a z drugiej strony rozszerzeniem tej tematyki o sposoby oszczędzania energii i redukcji kosztów. Co można zrobić, aby poprawić efektywność układów sprężonego powietrza?
Tutaj skupię się na metodach i elementach, zapewniających wymierne oszczędności energii.
Zacznij oszczędzać sprężone powietrze już dzisiaj! Poświęć kilka chwil na zapoznanie się z unikalną usługą – audytem sprężonego powietrza. Wszystkie informacje znajdziesz na stronie internetowej poświęconej tej usłudze. Zachęcam do kontaktu z naszymi specjalistami!
Oszczędzanie sprężonego powietrza przy wytwarzaniu i dystrybucji – 20 praktycznych porad.
1. Obniżenie ciśnienia roboczego w instalacji sprężonego powietrza
Jeśli jest to możliwe i nie koliduje z ustawieniami sterownika kompresora, staraj się obniżyć ciśnienie w całej instalacji pneumatycznej, zwłaszcza w przypadku, gdzie wyższe ciśnienie jest potrzebne tylko do jednego obwodu lub urządzenia, a inne odbiorniki mogą pracować na ciśnieniu niższym.
Przykład: zmniejszenie ciśnienia w instalacji o 1 bar przynosi 7% oszczędności.
2. Dobierz sprężarkę do wymagań konkretnej instalacji
Wybór typu sprężarki, jej maksymalnego ciśnienia i wydajności jest podstawą racjonalnego zaprojektowania instalacji pneumatycznej. Zakup i instalacja kompresora „na wyrost” to zużywanie kosztownej energii, która nie będzie wykorzystana, a która stanowi 80% kosztów eksploatacji sprężarek!
3. Zainstaluj sterownik nadrzędny w sprężarkowni
Zintegrowany nadrzędny system sterowania sprężarkami pozwala na maksymalne skrócenie czasu pracy sprężarek na biegu jałowym. Sterownik monitoruje ich pracę, bieżąco reagując na aktualne zapotrzebowanie na sprężone powietrze i redukując koszty zużywanej energii elektrycznej. Warto nadmienić, ze sprężarki na biegu jałowym pobierają ok. 30% mocy.
4. Nie dopuszczaj do nieszczelności i wycieków sprężonego powietrza z instalacji
Likwidacja wycieków jest kluczowym, jeśli nie najważniejszym, elementem generowania oszczędności w systemach sprężonego powietrza. Nieszczelności wpływają na zużycie energii elektrycznej, zwiększając je nawet o 30%. Szczegółowo temat szczelności instalacji już istniejącej opisałem w artykule, który odnajdziesz w tym miejscu w Bazie Wiedzy.
5. Odzyskuj energię w postaci ciepła
Sprężarki podczas pracy generują ciepło. Zamiast zużywać energię na schłodzenie kompresora, można wykorzystać wytworzone ciepło za pośrednictwem wymienników ciepła do ogrzewania wody użytkowej i produkcyjnej lub pomieszczeń. Tę metodę można wykorzystać zwłaszcza w przypadku sprężarek chłodzonych wodą, która osiąga temperaturę do 70°C.
6. Dobierz odpowiedni wymiar rur głównych rozprowadzających sprężone powietrze oraz rur doprowadzających do odbiorników
Zbyt małe średnice rur powodują duże prędkości przepływu sprężonego powietrza i znaczne straty ciśnienia. Zalecamy aby prędkość przepływu w głównych rurach nie przekraczała 9-10 m/s, a na odejściach 15 m/s.
7. Monitoruj pracę i optymalizuj instalację pneumatyczną
Optymalizację instalacji sprężonego powietrza pojmujemy jako ciągły proces obserwacji i nadzoru jej pracy, rejestrowanie zmian ciśnienia i zużycia powietrza, a także jako dobór odpowiednich komponentów.
8. Regularnie wykonuj audyt instalacji pneumatycznej
Audyt sprężonego powietrza to profesjonalna usługa, dokładnie opisana w tej sekcji w Bazie Wiedzy Obejmuje działania polegające na wykrywaniu nieprawidłowości funkcjonowania instalacji pneumatycznej. Audyt kończy się raportem, zawierającym również zalecenia dotyczące likwidacji wykrytych usterek instalacji.
9. Pamiętaj o audycie nieszczelności
Audyt nieszczelności jest niezbędnym zakresem działań, wymaganych dla optymalizacji kosztów. Polega na identyfikacji wycieków sprężonego powietrza wraz z odpowiednim oznaczeniem miejsc ich występowania.
10. Korzystaj z detektorów nieszczelności
Detektory nieszczelności instalacji powinny stanowić podstawowe narzędzie służb utrzymania ruchu w przedsiębiorstwie produkcyjnym. Przykładami takich urządzeń są ultradźwiękowy detektor nieszczelności LOCATOR firmy Jorc oraz przyrząd LD 510 firmy CS Instruments. Detektor firmy Jorc pozwala na wykrywanie wycieków na połączeniach elementów instalacji pneumatycznej. Urządzenie CS Instruments poza szybkim wykrywaniem nieszczelności dodatkowo zostało wyposażone w funkcję dokumentowania miejsc wycieków. Poniżej zobaczysz, ile może kosztować wyciek sprężonego powietrza, które pozornie jest za darmo. Takich miejsc w zakładzie może być nawet kilkadziesiąt.
11. Tam gdzie jest to możliwe, stosuj złączki skręcane zamiast złączek wtykowych
Jeśli instalacja nie podlega ciągłym rozłączeniom i odłączaniu elementów pneumatyki, zamiast najbardziej popularnych złączek wtykowych zastosuj złączki skręcane. Znacznie rzadziej niż złączki wtykowe są one narażone na rozszczelnienie i niekontrolowane wycieki.
12. Stosuj złączki gwintowane z o-ringiem, zamiast uszczelnionych teflonem
Zalecamy stosowanie złączek, które posiadają gwint uszczelniony o-ringiem, a nie pokrycie teflonowe. O-ring zapewnia bardzo dobre uszczelnienie, posiada dłuższą trwałość i mniej się zużywa przy wielokrotnym podłączaniu złączki. Nie wiesz, jakie złączki wybrać? Sprawdź listę rekomendacji na końcu tego wpisu.
13. Używaj szybkozłączy z zaworem odcinającym
Szybkozłącza i króćce z odcięciem posiadają zawór zwrotny, który odcina przepływ sprężonego powietrza podczas rozłączania złącza, zapobiegając stratom ciśnienia. Dodatkowo dzięki odcięciu takie szybkozłącze jest bezpieczniejsze w użyciu – zobacz artykuł i film o szybkozłączach bezpiecznych. Dotyczy to zwłaszcza podłączania narzędzi pneumatycznych. Szybkozłączki i króćce z odcięciem mają znaczenie – BA.
14. Zastosuj smarownice FUTURA z możliwością uzupełniania oleju BEZ STRAT ciśnienia
Smarownice serii Futura są wyposażone w funkcję napełniania zbiornika bez strat ciśnienia. Zbiornik oleju napełnia się po wciśnięciu specjalnego przycisku na obudowie smarownicy.
15. Zastosuj spust kondensatu Jorc Kaptiv BEZ STRAT ciśnienia
Zrzut (spust) kondensatu serii KAPTIV firmy Jorc otwierają się, usuwając kondensat instalacji bez narażania na spadek ciśnienia. Obniża to koszty użycia sprężonego powietrza.
16. Montuj w przyłącza energooszczędne zawory redukcyjne
Zawory redukcyjne energooszczędne pozwalają na zredukowanie ciśnienia np. w ruchu powrotnym siłownika pneumatycznego, co ogranicza zużycie powietrza i oszczędza energię. Ciśnienie robocze wymagane jest zwykle przy pracy siłownika tylko w ruchu roboczym.
17. Stosuj zawory redukcyjne bezpośrednio przed odbiornikami
Redukcja ciśnienia bezpośrednio przed odbiornikami znacznie obniża zużycie sprężonego powietrza, ponieważ unikamy strat związanych z długością instalacji. Umieszczenie reduktora ciśnienia w pobliżu odbiornika ustala też prawidłowe ciśnienie pracy dla danego urządzenia, które może być znacznie niższe niż ciśnienie robocze w całej instalacji pneumatycznej.
18. Regularnie sprawdzaj filtry sprężonego powietrza
Wypełniony wkład filtra powoduje niepotrzebne spadki ciśnienia, podnosząc tym samym koszty eksploatacji instalacji. Wymiana wkładu filtra, która i tak musi być regularnie wykonywana, zapobiega takim niespodziankom, co przy stosunkowo niskim koszcie wkładu filtrującego przynosi realne korzyści. Zalecamy montaż wizualnych wskaźników zapełnienia wkładu filtrującego. Z praktyki wynika, że już spadek ciśnienia na filtrze powyżej 0,35 bar znacząco zwiększa koszty eksploatacji.
19. Stosuj elementy przygotowania sprężonego powietrza (FRL)
Zadaniem układów i zespołów przygotowania powietrza, a szczególnie filtrów i osuszaczy jest zapewnienie sprężonego powietrza o jakości odpowiedniej dla danej aplikacji. Właściwa jakość powietrza przekłada się bezpośrednio prawidłową i bezawaryjną pracę całego układu pneumatycznego. Minimalizuje ryzyko powstawania awarii, co pośrednio wpływa na koszt utrzymania całej instalacji przez redukcję kosztu serwisu i napraw.
20. Użyj nowoczesnych pistoletów do przedmuchu
Pistolety przedmuchowe potencjalnie generują duże straty ciśnienia i zwiększają zużycie sprężonego powietrza. Dla miejsc w których wymagane jest większe natężenie wydmuchu, zalecamy stosowanie specjalnych dysz Venturiego wzmacniających strumień powietrza VD-BLP lub VD-BLPALU. Przydatne są także dysze oszczędzające powietrze typu LSD.
Ograniczenie zużycia sprężonego powietrza – podsumowanie i rekomendacje:
Poziom zużycia sprężonego powietrza w firmach bywa bardzo zróżnicowany. Innym zapotrzebowaniem na sprężone powietrze charakteryzuje się serwis, warsztat czy duży zakład przemysłowy. W jednym możemy być zgodni – żaden właściciel firmy nie lubi tracić pieniędzy.
Obecne ceny energii implikują zarówno takie projektowanie jak i użytkowanie instalacji i układów pneumatycznych, aby na każdym etapie wdrażać rozwiązania ograniczające zużycie energii. Powyższe zasady rozsądnego gospodarowania sprężonym powietrzem w większości przypadków są proste w zastosowaniu.
Rozwiązania i produkty, o których wspominałem w poradniku, zwiększające efektywność energetyczną sprężonego powietrza:
✔️ Rury sprężonego powietrza – sprawdź online
✔️ Kompresory i sprężarki – zobacz online
✔️ Audyt nieszczelności sprężonego powietrza – dowiedz się więcej
✔️ Detektor nieszczelności sprężonego powietrza – zobacz online
✔️ Złączki kątowe z oringiem – kup online
✔️ Złączki skręcane z oringiem – kup online
✔️ Reduktor ciśnienia –sprawdź online
✔️ Króćce z odcięciem i zaworem zwrotnym – kup online
✔️ Wkłady filtrujące – kup online
✔️ Przygotowanie sprężonego powietrza – sprawdź online
✔️ Filtry sprężonego powietrza – zobacz online
✔️ Osuszacze sprężonego powietrza – sprawdź online
✔️ Dysze Venturiego z tworzywa VD-BLP – kup online
✔️ Dysze Venturiego z aluminium VD-BLPALU – kup online
✔️ Aluminiowe dysze oszczędzające powietrze typu LSD – kup online
✔️ Smarownica sprężonego powietrza FUTURA – kup online
✔️ Elektroniczny spust kondensatu Kaptiv JORC – kup online
✔️ Zawory redukcyjne – sprawdź online
