Skip to main content

Problem z pracą siłowników pneumatycznych w warunkach silnego zapylenia jest powszechny w zakładach przemysłowych gdzie stosowane są siłowniki standardowe. Antidotum na te problemy mogą być siłowniki pneumatyczne z metalowym zgarniaczem. W jakiej branży się sprawdzą?

Kontynuujemy cykl artykułów dotyczących siłowników niestandardowych (więcej informacji o tych rozwiązaniach znajduje się w artykule Niestandardowe siłowniki pneumatyczne ).

Tym razem zajmę się omówieniem siłownika z metalowym zgarniaczem, w oparciu o  rozwiązanie realnego problemu występującego u jednego z naszych Klientów.

Czego dowiesz się z tego artykułu?

▶️ Jakie branże przemysłowe narażone są na występowanie zapylenia?
▶️ Jakie są mechanizmy gromadzenia się zanieczyszczeń na tłoczysku siłownika pneumatycznego?
▶️ Jak zapobiegać gromadzeniu się zanieczyszczeń na tłoczysku siłownika?
▶️ Jakie elementy w siłowniku pneumatycznym służą do usuwania zanieczyszczeń z tłoczyska?
▶️ Jakie uszkodzenia powodują nagromadzone zanieczyszczenia?
▶️ Jakie rozwiązanie zaproponowaliśmy Klientowi dla rozwiązania problemu częstych uszkodzeń siłowników pneumatycznych?
▶️ Jakie typy siłowników naszej produkcji dostępne są z metalowymi zgarniaczami?


Problem z pracą siłowników pneumatycznych w warunkach silnego zapylenia jest powszechny w zakładach przemysłowych gdzie zastosowano siłowniki standardowe. Oczywiście skutkiem występowania pyłów jest nie tylko niewłaściwa praca (lub szybkie zużycie) samych elementów napędowych, ale także zaworów rozdzielających, mechanicznych zaworów krańcowych i innych elementów pneumatyki. 

Bardzo istotnym problemem jest możliwość występowania atmosfery wybuchowej. Kwestie wykonań ATEX (EX) elementów pneumatyki będą poruszone w jednym z kolejnych artykułów.

W interesujących nas siłownikach pneumatycznych pył gromadzi się na korpusie siłownika (co nie jest groźne), a także na tłoczysku siłownika. W przypadku występowania dużej wilgotności pył ten zamienia się w trwały twardy osad, który jest przyczyną uszkodzenia uszczelnień oraz tulejki prowadzącej.

W skrajnym przypadku, gdy nagromadzonego osadu na tłoczysku siłownika pneumatycznego jest bardzo dużo, może nastąpić wyrwanie uszczelki tłoczyska oraz tulejki prowadzącej z pokrywy.

Ilustruje to poniższe zdjęcie.

Siłowniki pneumatyczne z metalowym zgarniaczem - Baza Wiedzy - Air-Com Pneumatyka

Jakie branże przemysłowe narażone są na występowanie zapylenia?

Zapylenie występuje w wielu branżach przemysłowych a typowymi ich przykładami są:

⏺️ przemysł drzewny i meblarski,
⏺️ przemysł produkcji płyt gipsowych,
⏺️ produkcja płyt pilśniowych i meblowych,
⏺️ produkcja sypkich materiałów budowlanych,
⏺️ przemysł sypkich koncentratów i produktów spożywczych,
⏺️ przemysł młynarski,
⏺️ produkcja pasz dla zwierząt,
⏺️ produkcja papieru i tektury.

W niektórych procesach technologicznych stosowanych w tych branżach występuje środowisko o dużej wilgotności, co dodatkowo pogarsza warunki pracy siłowników pneumatycznych.

Jakie są mechanizmy gromadzenia się zanieczyszczeń na tłoczysku siłownika pneumatycznego?

Odpowiedź na to pytanie wydaje się z pozoru bardzo prosta, ale oprócz typowego opadania cząstek pyłów na tłoczysko siłownika dochodzi problem elektrostatycznego ich przywierania do naelektryzowanego podczas pracy metalowego pręta tłoczyskowego.

Elektryzowanie nasila się w przypadku stosowania zwykłej stali węglowej (np. popularny pręt tłoczyskowy CK45) która elektryzują się podczas tarcia o:

➡️ tworzywowe tulejki prowadzące,
➡️ uszczelnienia wykonane z tworzyw sztucznych.

Jak zapobiegać gromadzeniu się zanieczyszczeń na tłoczysku siłownika?

Podam trzy praktyczne rady:

☑️ należy stosować osłony tłoczysk siłowników np. popularne osłony harmonijkowe lub mieszkowe.
☑️ należy projektować maszyny w ten sposób, aby w siłownikach pracujących z małą częstotliwością większość czasu tłoczysko siłownika pneumatycznego było wsunięte.
☑️ w siłownikach pneumatycznych tłoczysko powinno być wykonane ze stali amagnetycznej (np. stali kwasoodpornej lub dobrego gatunku stali nierdzewnej)

Uszczelnienia do siłowników pneumatyczny – zobacz fragment filmu

https://youtu.be/bn-G-LEkY6c?t=114

Jakie elementy w siłowniku pneumatycznym służą do usuwania zanieczyszczeń z tłoczyska?

Siłowniki pneumatyczne, nawet w wykonaniach standardowych, posiadają element służący do mechanicznego usuwania zanieczyszczeń. Nazywany jest on zgarniaczem.

Spotyka się następujące odmiany wykonań zgarniacza:

⏹️ dawniej, w starszych rozwiązaniach, był to osobny element umieszczony w pokrywie siłownika (co było dobrym rozwiązaniem, bo jako część która najczęściej ulega uszkodzeniu był łatwy do wymiany).
⏹️ obecnie producenci stosują rozwiązanie, w którym zgarniacz stanowi integralną część tzw. uszelkozgarniacz (specjalnej uszczelki tłoczyska) i nie spełnia już tak skutecznie swojej roli, głównie z powodu wykonania go z poliuretanu.

Czytelnik może się zatem domyślić, że obydwa te rozwiązania (zwłaszcza drugie) nie sprawdzą się dla zanieczyszczeń silnie “przyklejonych” do tłoczyska.

Jakie uszkodzenia powodują nagromadzone zanieczyszczenia?

Typowymi uszkodzeniami spowodowanymi silnie zanieczyszczonym tłoczyskiem są:

➡️ uszkodzenie uszczelki tłoczyska i wargi zgarniacza,
➡️ przedostawanie się zanieczyszczeń pomiędzy tulejkę prowadzącą a tłoczysko i uszkodzenie jego powierzchni,
➡️ dostanie się zanieczyszczeń do wnętrza siłownika pneumatycznego i uszkodzenie uszczelnień na tłoku

Jakie rozwiązanie zaproponowaliśmy Klientowi dla rozwiązania problemu częstego uszkodzenia siłowników pneumatycznych?

Z problemem dotyczącym uszkodzeń siłowników zwrócił się nasz Klient produkujący płyty gipsowo-kartonowe. Pył gipsowy przywierał do tłoczyska siłownika i standardowe zgarniacze nie były zdolne do jego usunięcia, co powodowało szybkie uszkodzenie uszczelki tłoczyska i przerwy w pracy linii technologicznej.

Zaproponowaliśmy produkowany przez Air-Com Pneumatyka-Automatyka siłownik pneumatyczny zgodny z ISO 15552 serii MA D100x600 z mosiężnym zgarniaczem typu CADD-100-0600-MAVS.

Największą zaletą naszych siłowników ISO15552 ze zgarniaczem mosiężnym jest możliwość jego zamontowania w standardowej pokrywie, co nie wymaga wykonania specjalnego gniazda pod zabudowę i umożliwia wymianę uszczelnień w pracujących siłownikach standardowych na wersję ze zgarniaczem metalowym.

Nie zalecamy jednak wykonywania tego samodzielnie i zachęcamy do przeprowadzenia wymiany przez naszych specjalistów dysponujących odpowiednimi narzędziami i przyrządami montażowymi.

Siłowniki pneumatyczne z metalowym zgarniaczem – podsumowanie

Air-Com Pneumatyka-Automatyka wykonuje siłowniki niestandardowe i specjalne, w tym w wersji z metalowym zgarniaczem do pracy w trudnych warunkach zapylenia. Zachęcamy Państwa do kontaktu który pozwoli na właściwy dobór siłownika pneumatycznego oraz wymianę uszczelnień. 

Jakie typy siłowników naszej produkcji dostępne są z metalowymi zgarniaczami?

Produkujemy siłowniki pneumatyczne z jednostronnym i dwustronnym tłoczyskiem z metalowymi zgarniaczami zgodne z ISO15552 serii MA o średnicach od D32 do D125 mm zobacz. Zakres skoków roboczych znajdziecie Państwo w naszych materiałach katalogowych.

Rafał Piszcz

Mgr inż. automatyk. Absolwent Wydziału Inżynierii Mechanicznej i Robotyki AGH w Krakowie. Od 25 lat zawodowo związany z branżą pneumatyki i techniki płynowej. W swojej karierze zawodowej zajmował się m.in. projektowaniem elementów i układów pneumatyki, doradztwem technicznym, certyfikowaniem wyrobów. Autor referatów i prowadzący sympozja dotyczące pneumatyki. W Air-Com Pneumatyka-Automatyka wchodzi w skład Działu eCommerce sklepu air-com.pl. Na potrzeby Bazy Wiedzy redaguje teksty poradnikowe i instruktażowe. Prowadzi szkolenia teoretyczne i praktyczne dla klientów, w trakcie których korzysta z autorskiej tablicy dydaktycznej.