Skip to main content

Złączki hydrauliczne – zobacz nasz poradnik. Podpowiadamy: jak w prosty i szybki sposób wykonywać podłączenia przewodów hydrauliki siłowej? Jakie rodzaje złączek hydraulicznych występują i w jakich warunkach je stosować? 

Urządzenia ze sterowaniem hydraulicznym to jedne z najpopularniejszych rozwiązań stosowanych w przypadkach, w których wymagana jest duża siła lub moment obrotowy. Powszechnie zatem wykorzystywane są w maszynach budowlanych, maszynach rolniczych, ciągnikach rolniczych czy w rozwiązaniach przemysłowych.

Czego dowiesz się z poradnika?

W jakim celu stosuje się złączki hydrauliczne w hydraulice siłowej?
Jakie rodzaje złączy hydraulicznych występują się w układach hydraulicznych?
Z jakimi normami wymiarowymi zgodne są złącza hydrauliczne?
Jak rozwiązać problem wycieków podczas rozłączania i przyłączania przewodów hydraulicznych?
W jakich branżach mają zastosowanie złączki hydrauliczne?


Złączki hydrauliczne: w jakim celu się je stosuje?

Zacznijmy od rodzajów połączeń stosowanych w urządzeniach hydraulicznych. W zależności od rodzaju pracy w układach hydrauliki siłowej stosuje się:
⏺️ połączenia sztywne (dotyczy to zwykle połączeń rurowych),
⏺️ połączenia elastyczne

Połączenia sztywne

Ze względów bezpieczeństwa i panujących ciśnień (nawet do 1000 barów) wymagają odpowiedniej wytrzymałości oraz szczelności i wykonuje się je najczęściej z użyciem armatury gwintowanej.

Połączenia elastyczne

Najczęściej występują w maszynach budowlanych i rolniczych, ciągnikach rolniczych, maszynach w przemyśle wydobywczym itp. Stosowane są np. do podłączania osprzętu hydraulicznego koparek i innych maszyn oraz pomiędzy elementami hydrauliki wykonującymi ruch.

Połączenia elastyczne wykonuje się wężami hydraulicznymi, a złącza hydrauliczne (wtykowe lub skręcane) rozwiązują problem ich wygodnego, szybkiego i łatwego podłączania.

Bardzo ważne z punktu widzenia eksploatacji jest to, że do wykonania połączenia nie są potrzebne żadne narzędzia a samo połączenie gniazda z wtykiem wykonuje się ręcznie.

W pierwszym z cyklu artykułów na temat budowy szybkich połączeń przewodów hydraulicznych skupię się na klasycznych szybkozłączach “wtykowych”. Składają się one z dwóch elementów: gniazda oraz wtyku.

Złacza hydrauliczne

Jakie rodzaje złączy hydraulicznych występują się w układach hydraulicznych?

Interesujące nasz szybkozłącza wtykowe można podzielić na:

szybkozłącza z pełnym (swobodnym) przelotem – nie posiadające zaworów odcinających

szybkozłącze przelotowe

szybkozłącza jednostronnie odcinające – z zaworem odcinającym w gnieździe

szybkozłącze jednostronne

szybkozłącza obustronnie odcinające – z zaworem odcinającym w gnieździe i wtyku

szybkozłącze dwustronne

Dwa pierwsze rozwiązania stosowane są w przypadku bardzo rzadkiego rozłączania przewodów gdyż powodują one utratę oleju hydraulicznego podczas ich rozłączania. Złącza obustronnie odcinające dają minimalne wycieki podczas rozłączenia wtyku i gniazda.

Z jakimi normami wymiarowymi zgodne są złącza hydrauliczne?

Złącza hydrauliczne (gniazda i wtyki) wykonywane są zgodnie z normami, lub producenci stosują własne standardy, co czasem uniemożliwia ich zamienne stosowanie.

Najczęściej w hydraulice stosowane są normy:

▶️ ISO 7241-1 A (tzw. ISO-A)
▶️ ISO 7241-1 B (tzw. ISO-B)
▶️ ISO 16028-1 (tzw. ISO-F)

Chciałem zwrócić uwagę, że norma ISO-F dotyczy złączy bezprzeciekowych. Poniżej zamieszczam rysunki z wymiarami wtyków dla wymienionych norm.

Wtyki
Rozmiar [cale]

Wymiary [mm]

ISO-AISO-BISO-F
ØABØABØA

B

3/1610,857,90
1/411,805,6014,159,6516,155,75
3/817,258,9019,0512,4519,174,75
1/220,509,3023,512,2024,59,85
5/827,009,85
3/429,0516,0031,4018,8029,9011,40
134,3019,8537,7520,6036,0010,90
1 1/444,9525,00
1 1/254,9530,7044,4532,60
265,0535,1063,2038,10

Wycieki podczas rozłączania i przyłączania przewodów hydraulicznych: jak je rozwiązać?

Zaprezentowane dotychczas złącza hydrauliczne posiadają jedną dość istotną wadę. Podczas ich rozłączania zawsze występuje wyciek oleju. Nawet w złączach z zaworami odcinającymi wyciek ten się w minimalnym stopniu pojawia. Wycieki oleju nie tylko wiążą się z jego utratą i koniecznością uzupełniania, ale mogą także zanieczyszczać otoczenie oraz inne elementy układu roboczego.

Dla zapewnienia pełnej szczelności oraz w celu ograniczenia zanieczyszczenia wnętrza zarówno gniazda jak i wtyku należy stosować tzw. złącza bezprzeciekowe. Określane są także jako  suchoodcinające. Płaskie powierzchnie wtyku i gniazda zabezpieczające przed dostawaniem się zanieczyszczeń nadają temu typowi złączy nazwę flat-face.

Na rysunku poniżej przedstawiam schemat takiej szybkozłączki.

Złączki hydrauliczne do połączeń sztywnych i elastycznych - Baza Wiedzy - Air-Com Pneumatyka

Złącza hydrauliczne suchoodcinające – animacja

Na koniec chciałbym zaprezentować krótką animację zasady działania złącza obustronnie odcinającego i zaprosić do lektury drugiej części artykułu, która będzie poświęcona złączom hydraulicznym skręcanym.

via GIPHY

W jakiej branży są wykorzystywane złączki hydrauliczne?

Złącza hydrauliczne znalazły powszechne zastosowanie w urządzeniach hydraulicznych stosowanych w następujących branżach:

▶️ przemysł maszyn budowlanych i drogowych,
▶️ przemysł obronny,
▶️ przemysł stoczniowy,
▶️ przemysł wydobywczy, maszyn górniczych i hutniczych,
▶️ maszyny rolnicze i ciągniki,
▶️ przetwórstwo tworzyw sztucznych.

Połączenie złącza hydraulicznego: sztywne i elastyczne

Rafał Piszcz

Mgr inż. automatyk. Absolwent Wydziału Inżynierii Mechanicznej i Robotyki AGH w Krakowie. Od 25 lat zawodowo związany z branżą pneumatyki i techniki płynowej. W swojej karierze zawodowej zajmował się m.in. projektowaniem elementów i układów pneumatyki, doradztwem technicznym, certyfikowaniem wyrobów. Autor referatów i prowadzący sympozja dotyczące pneumatyki. W Air-Com Pneumatyka-Automatyka wchodzi w skład Działu eCommerce sklepu air-com.pl. Na potrzeby Bazy Wiedzy redaguje teksty poradnikowe i instruktażowe. Prowadzi szkolenia teoretyczne i praktyczne dla klientów, w trakcie których korzysta z autorskiej tablicy dydaktycznej.