Spis treści
Symbole pneumatyczne muszą być uniwersalne, proste i zrozumiałe zarówno dla firm produkcyjnych jak i dla osób projektujących i serwisujących układy pneumatyczne. Poznaj te najpopularniejsze, zebraliśmy je w praktycznej tabeli.
Symbole i schematy pneumatyczne – dlaczego ich używamy?
Tym razem tematem mojego tekstu są symbole (schematy) graficzne stosowane w pneumatyce.
Rozwój elementów pneumatyki oraz powszechne stosowanie sprężonego powietrza w maszynach oraz procesach produkcyjnych spowodował konieczność stworzenia uniwersalnych symboli opisujących konkretne elementy pneumatyki (siłowniki pneumatyczne, zawory rozdzielające, elementy przygotowania sprężonego powietrza, elementy sterujące ciśnieniem i przepływem itp.).
”Symbole takie musiały być uniwersalne i zrozumiałe zarówno dla firm produkujących pneumatykę jak i osób projektujących układy pneumatyczne oraz przeprowadzających montaż systemów pneumatycznych.
Jak prawidłowo mierzyć gwinty zewnętrzne i wewnętrzne?
Symbole pneumatyczne elektrozaworów i siłowników pneumatycznych
Czego dowiesz się z mojego tekstu:
”Dlaczego powstały schematy (symbole graficzne) elementów?
Czy obecnie na całym świecie stosuje się te same symbole graficzne?
W jakim celu stosowane są schematy (symbole) graficzne?
Jakie informacje zawierają symbole graficzne elementów pneumatyki?
W jaki sposób po schemacie graficznym identyfikowane są elementy pneumatyki?
Jakie są typowe i najczęściej używane schematy elementów?
Dlaczego powstały schematy (symbole graficzne) elementów pneumatyki?
Symbole (schematy) graficzne elementów pneumatyki stanowią swoisty uniwersalny język, którym posługują się inżynierowie zajmujący się projektowaniem układów pneumatycznych na całym świecie. Celem stworzenia takiego “pisma obrazkowego” było stworzenie zrozumiałych piktogramów, pokazujących podstawowe funkcje konkretnego elementu pneumatyki.
Bardzo ważne jest, że symbole nie muszą uwzględniać konstrukcji elementu (zwłaszcza rozdzielaczy), jego rozmiarów, gwintów przyłączeniowych oraz parametrów technicznych pracy (np. ciśnienia roboczego, przepływu, napięcia sterowania elektromagnesem).
Czy obecnie na całym świecie stosuje się te same symbole graficzne?
Jak zawsze w takim przypadku istnieją pewne rozbieżności w rysowaniu symboli elementów pneumatyki. Dowolność spowodowana jest bardzo dużą ilością producentów elementów, którzy wprowadzają swoje modyfikacje (dotyczy to zwłaszcza producentów z Dalekiego Wschodu), niemniej jednak ogólne zasady tworzenia takich symboli są zachowane i mimo tego nadal są zrozumiałe dla wszystkich, potocznie mówiąc, “pneumatyków”.
W Polsce i krajach europejskich obowiązują normy, w których zawarto schematy elementów pneumatyki:
- ISO 1219-2:2012 Fluid power systems and components — Graphical symbols and circuit diagrams — Part 2: Circuit diagrams
- polecam także uwadze Polską Normę PN-ISO 1219-2:1998. Napędy i sterowania hydrauliczne i pneumatyczne – Symbole graficzne i schematy układów – Schematy układów
W jakim celu stosowane są schematy (symbole) graficzne?
Symbole (schematy) graficzne stosuje się:
- dla identyfikacji elementu – przez producentów pneumatyki schematy graficzne umieszczane są na elementach lub na tabliczkach znamionowych,
- w materiałach reklamowych oraz w katalogach produktów,
- dla stosowania na rysunkach technicznych schematów sterowania pneumatycznego maszyn, urządzeń, procesów produkcyjnych i technologicznych. Schematy te znajdują się w dokumentacji urządzeń oraz w DTR.
Jakie informacje zawierają symbole graficzne elementów pneumatyki?
Wspominałem, że symbol graficzny zawiera niezbędne informacje o funkcji danego elementu pneumatyki, a swoje symbole posiadają wszystkie elementy stosowane w układzie pneumatycznym. Ilość informacji, zawartych w symbolu (schemacie) najłatwiej będzie pokazać na przykładzie symbolu dla zaworów rozdzielających (rozdzielaczy), o funkcji 5/2.
Zastępując pola “b” i “a” odpowiednimi połączeniami dróg (strzałkami) oraz pola a1, a2, b1, b2 symbolami sposobu sterowania, uzyskuje się schemat dowolnego zaworu rozdzielającego 5-drogowego (bistabilnego lub monostabilnego).
Dla zaworów 3-drogowych zasada jest taka sama, przy czym pozostają na schemacie drogi 1, 2 i 3.
”Zwracam uwagę, że oznaczenia dróg przepływu nie muszą być “cyfrowe”, zdarza się że stosowane są oznaczenia literowe (A, B - dla odbiorników, P - dla zasilania, EA, EB, R lub S dla dróg odpowietrzających).
Normy dopuszczają stosowanie dwóch rodzajów symboli graficznych:
- symbole szczegółowe,
- symbole uproszczone.
W pneumatyce symbole uproszczone stosowane są najczęściej na rysunkach technicznych schematów sterowania. Symbole szczegółowe stosują przede wszystkim producenci pneumatyki dla dokładnego pokazania np. zasady działania elementu, jego budowy lub sposobu podłączania.
Jakie są typowe i najczęściej używane symbole elementów pneumatyki?
Przedstawię najczęściej stosowane schematy graficzne dla elementów pneumatyki
Symbole pneumatyczne (graficzne) wybranych siłowników pneumatycznych
Na poniższym rysunku prezentuję najczęściej spotykane symbole i schematy siłowników pneumatycznych.
Symbole pneumatyczne zaworów rozdzielających
Poniżej zestawienie najczęściej spotykanych schematów zaworów rozdzielających.
Symbole graficzne innych elementów pneumatyki
Rysunek pokazuje najczęściej spotykane symbole innych komponentów pneumatyki
Symbole pneumatyczne dla zaworów, siłowników i innych elementów pneumatyki – podsumowanie.
Symbole graficzne elementów pneumatyki są bardzo przydatne przy identyfikacji podczas doboru elementów do układów pneumatycznych. Międzynarodowy standard rysowania symboli umożliwia rozpoznawanie elementów wyprodukowanych przez dowolnego producenta pneumatyki. Znajomość symboli elementów jest niezbędna każdej osobie profesjonalnie zajmującej się pneumatyką.
