Spis treści
Zawór zwrotny do wody, sprężonego powietrza czy CO to jeden z kluczowych komponentów w instalacjach ciśnieniowych. Jego głównym zadaniem jest zapewnienie przepływu medium roboczego tylko w jednym kierunku i blokada przepływu w kierunku przeciwnym. Poznaj kluczowe cechy i atrybuty zaworu zwrotnego.
Zawór zwrotny do wody, sprężonego powietrza i innych mediów
Zawór zwrotny umożliwia właściwą pracę całego układu, we właściwy sposób sterując kierunkami płynięcia płynnego czynnika. Stanowi ważny element zabezpieczający w przypadku awarii, chroniąc pompy i inne elementy przed uszkodzeniem. Ze względu na medium robocze i zastosowanie zaworu zwrotnego, wyróżniamy m.in.
▪️ zawór zwrotny do wody
▪️ zawór zwrotny do paliwa
▪️ zawór zwrotny do sprężonego powietrza
▪️ zawór zwrotny do kompresora
Zawór zwrotny – zasada działania
Zawory zwrotne w instalacjach są urządzeniami samoczynnymi, nie wymagającymi podłączania żadnych systemów sterujących. Do ich działania wykorzystywana jest różnica ciśnień, jeśli pojawi się ona na elemencie dławiącym, to zostanie on albo zamknięty, albo otwarty. W idealnym modelu proces zamykania i otwierania odbywa się natychmiastowo. W praktyce jest nieco inaczej
Zawór zwrotny – otwieranie przepływu
Ze względu na możliwości konstrukcyjne zawory zaczynają działać dopiero po przekroczeniu progowej różnicy ciśnień, zwanej też ciśnieniem otwarcia.
Zawór zwrotny – zamykanie przepływu
Podobnie jest z zamykaniem – tu także pojawia się pewna bezwładność układu i proces ten zaczyna się dopiero po upływie pewnego czasu od ustania przepływu. Powyższa charakterystyka dotyczy tak zwanych zaworów bez obciążenia. Często projektanci dokładają do elementów zamykających sprężyny lub montują je w taki sposób, że pod wpływem grawitacji ustawiają się one w odpowiedni sposób. Takie elementy nazywane są zaworami z obciążeniem, przy takich samych ciśnieniach pozostają one w stanie zamkniętym.
Ich otwarcie następuje dopiero po pojawieniu się różnicy ciśnień na tyle dużej, że zostanie pokonana siła ciążenia lub opór sprężyny.
Zawór zwrotny grawitacyjny i sprężynowy
Bardzo popularnym rodzajem zaworów zwrotnych są zawory grawitacyjne. We wnętrzu takiego urządzenia umieszczany jest na dźwigni specjalnie wyprofilowany kapturek. Dzięki temu, że dźwignia jest mocowana u góry, to pod wpływem siły ciężkości i ciężaru samej klapki ta opada, dokładnie przykrywając doprowadzenie cieczy. Jeśli ciśnienie na wejściu wzrośnie, to klapka zaczyna się podnosić do góry, umożliwiając przepływ, jeśli ciśnienie zmaleje, to klapka z powrotem opadnie, odcinając możliwość powrotu płynu. W przypadku tego rodzaju zaworów bardzo ważny jest ich prawidłowy montaż, przy niewłaściwym ułożeniu nie będą one właściwie działać.
Tego ograniczenia nie mają zawory sprężynowe. W nich element zamykający jest dociskany za pomocą odpowiednio dobranej sprężyny, przepływ pojawia się wtedy, gdy różnica ciśnień wytworzy siłę umożliwiającą pokonanie tego docisku. Dzięki temu mogą one pracować w różnych konfiguracjach, zarówno poziomo jak też pionowo.
Zawory zwrotne – materiał wykonania
Zawory zwrotne mogą być produkowane z różnych materiałów. Użycie konkretnego materiału zależy od warunków pracy zaworu zwrotnego, rodzaju medium roboczego oraz wymagań określonych branży. Największe znaczenie ma tutaj rodzaj przepływającego medium roboczego – jego stan skupienia, poziom agresywności, a także wymagane ciśnienie otwarcia zaworu i wielkość przepływu.
Materiałami stosowanymi w produkcji zaworów zwrotnych mogą być:
➡️ stal,
➡️ stal nierdzewna,
➡️ mosiądz,
➡️ polipropylen i inne tworzywa sztuczne.
Parametry i cechy szczególne zaworów zwrotnych
Średnice nominalne DN zaworów zwrotnych, które mieszczą się w standardach produkcyjnych, obejmują wartości od ø 5 do ø 100 mm. Air-Com Pneumatyka oferuje również zawory o niestandardowych średnicach nominalnych – powyżej ø 100 mm. Jeśli chodzi o górne granice ciśnienia medium roboczego, może być to nawet 350 bar.
Wśród mniej standardowych produktów, używanych głównie w instalacjach sprężonego powietrza, warto również zwrócić uwagę na zawory zwrotne z przyłączami wtykowymi. Ten rodzaj zaworów wykorzystywany jest w instalacjach pneumatycznych, które wymagają częstego demontażu przewodów pneumatycznych np. podczas serwisowania. Pozwalają na wielokrotne i łatwe montowanie przewodów
Zawory zwrotne w instalacjach – podsumowanie:
Przeznaczone do stosowania w instalacjach pneumatycznych, hydraulicznych, wodnych C.O. i innych mediów ciekłych i gazowych,
Dostępne wersje do pracy z wysokimi ciśnieniami mediów (do 350 bar),
Zabezpieczają układy pneumatyczne i hydrauliczne (w tym wodne) oraz elementy przed cofaniem czynnika roboczego,
Zapewniają prawidłową pracę instalacji mediów roboczych
Standardowo posiadają przyłącza gwintowane, wtykowe lub do klejenia,
Wersja z przyłączkami wtykowymi umożliwia wielokrotny i łatwy montaż przewodu, nadaje się do instalacji, w których jest konieczny częsty demontaż,
Podczas doboru do określonej aplikacji należy uwzględnić wielkość natężenia przepływu, ciśnienie otwarcia oraz ciśnienie robocze,
Zakres średnic nominalnych DN obejmuje wielkości od Ø 5 do Ø 100 mm. Na zapytanie oferujemy zawory zwrotne o średnicach powyżej Ø 100 mm.
Zawór dławiąco-zwrotny: wideoporadnik
Zobacz nasz film w którym przedstawiamy produkty i omawiamy zasadę działania.
Może zainteresują Cię inne podobne tematy
▶️ Gdzie zamontować zawór zwrotny w instalacji CO?
▶️ Osuszacze sprężonego powietrza, czyli jak wyeliminować problem wody w instalacji
▶️ Audyt nieszczelności sprężonego powietrza – nie trać energii!
