Spis treści
Często w moich artykułach publikowanych w naszej Bazie Wiedzy pojawia się temat zaworów rozdzielających. Tym razem zostanie omówiona specjalna ich odmiana – zawory NAMUR. Są one o tyle ciekawe, że zostały zaprojektowane z myślą o konkretnym zastosowaniu – sterowaniu napędami obrotowymi (wahadłowymi). Interesujące jest to, że Norma NAMUR została powszechnie przyjęta jako standard podłączenia zaworów w napędach pneumatycznych obrotowych, co nie jest tak oczywiste jeżeli chodzi o normalizację w obszarze zaworów rozdzielających.
Sama nazwa normy jest też dość oryginalna i w branży krąży kilka anegdot (nie nadających się do przytoczenia), związanych z nadaniem tej normie nazwy pewnego belgijskiego miasteczka u ujścia rzeki Sambry.
Tego dowiesz się z artykułu
- Co charakteryzuje standard NAMUR podłączenia zaworu do napędu obrotowego?
- W jakim celu stosuje się rozdzielacze NAMUR?
- Jaka jest zaleta używania zaworów NAMUR?
- Czy napędy pneumatyczne obrotowe posiadają tylko przyłącze NAMUR?
- Jak wykonane jest przyłącze NAMUR w zaworze rozdzielającym?
- Jakie typy rozdzielaczy wykonywane są z przyłączem NAMUR?
- Jakie dodatkowe elementy można stosować do zaworów NAMUR?
Zapraszam do lektury!
Zawór NAMUR
Czym jest standard NAMUR podłączenia zaworu do napędu obrotowego?
Norma NAMUR a dokładnie VDI/VDE 3845 (NAMUR) określa wymiary otworów zasilających i montażowych, które są wykonywane zarówno w korpusie napędu jak i w zaworze rozdzielającym tak, aby można było zamocować rozdzielacz bezpośrednio na napędzie pneumatycznym. Norma obejmuje przyłącza w zaworze i w siłowniku obrotowym o wielkości G1/8” – G1/4” (NAMUR 1) oraz G3/8” – G1/2” (NAMUR 2).
Elektrozawory pneumatyczne – zobacz nasz filmowy poradnik!
W jakim celu stosuje się rozdzielacze NAMUR?
Głównym zadaniem rozdzielaczy zgodnych z normą VDI/VDE 3845 (NAMUR) jest sterowanie napędami pneumatycznymi obrotowymi jednostronnego i dwustronnego działania. Napędy te zwykle służą do otwierania/zamykania np. zaworów kulowych lub przepustnic. W pneumatyce zawory razem z napędami nazywane są częściej (ze względu na jasną definicję działania) zaworami otwieranymi sprężyną lub zaworami zamykanymi sprężyną.
Jakie są zalety używania zaworów NAMUR?
Zalety stosowania zaworów NAMUR można ująć w czterech punktach:
- podstawową zaletą zaworów NAMUR jest możliwość zamontowania (przykręcenia) do napędu pneumatycznego, przez co tworzy się gotowy do zabudowania na np. zaworze kulowym zespół sterująco-napędowy,
- bezpośredni montaż sprzyja skuteczności i dynamice sterowania (czas przesterowania napędu, szybkość odpowietrzenia dla napędów ze sprężynami), ze względu na ograniczenie tzw. objętości szkodliwych,
- brak konieczności wykonania podłączenia do napędu z użyciem złączek i przewodów,
- możliwość zamiennego stosowania rozdzielaczy NAMUR od wielu dostawców.
Czy napędy pneumatyczne obrotowe posiadają tylko przyłącze NAMUR?
Napędy pneumatyczne obrotowe posiadają zarówno możliwość zastosowania zaworu w standardzie NAMUR, można nimi również sterować “zwykłymi” rozdzielaczami. Podłączenie powietrza w napędzie obrotowym to dwa otwory gwintowane, w które można wkręcić np. złączki wtykowe lub złączki skręcane. Rozstaw tych otworów jest zgodny z NAMUR, więc te same otwory wykorzystuje się stosując rozdzielacze NAMUR
Przyłącze NAMUR w napędzie obrotowym
Napęd pneumatyczny z przyłączami NAMUR
Jak wykonane jest przyłącze NAMUR w zaworze rozdzielającym?
- Zawory znormalizowane NAMUR (NAMUR 1 i NAMUR 2) to zawory płytowe posiadające standardowe przyłącza wyjściowe (oznaczenie 2 i 4), pasujące do przyłączy wykonanych na korpusach napędów pneumatycznych (siłowników obrotowych).
- Przyłącza wyjściowe w zaworze nie są gwintowane.
- Przyłącza zasilające i odpowietrzające są gwintowane
- Uszczelnienie pomiędzy zaworem a napędem może być wykonane za pomocą oringów lub uszczelki płaskiej.
Zawór 5/2 G1/4 z przyłączem NAMUR
Jakie typy rozdzielaczy (zaworów rozdzielających) wykonywane są z przyłączem NAMUR?
Najbardziej popularnym typem rozdzielaczy z przyłączem NAMUR są elektrozawory o funkcjach 3/2 i 5/2, monostabilne i bistabilne.
Można również spotkać zawory NAMUR 3/2, 5/2 i 5/3 sterowane pneumatycznie firmy Airtec (zobacz w sklepie). Zawory te do sterowania wymagają sygnału pneumatycznego, który może być podawany np. z wyspy zaworowej.
Spotyka się także zawory ręczne z dźwignią posiadające przyłącze NAMUR.
Chcę zwrócić uwagę, że w naszej ofercie znajdują się także uniwersalne zawory rozdzielające 3/2 – 5/2 G ¼” (zobacz w sklepie), w których funkcję można dowolnie wybierać poprzez odpowiednie ustawienie uszczelki.
Przypominam, że do sterowania napędami dwustronnego działania używa się zaworów o funkcji 5/2, a do napędów z powrotem sprężyną rozdzielaczy o funkcji 3/2.
Jakie dodatkowe elementy można stosować do zaworów NAMUR?
Ze względu na płytowy sposób montażu do zaworów 3/2 i 5/2 NAMUR można stosować płyty z zaworami dławiąco-zwrotnymi do regulacji prędkości ruchu napędu (prędkości zamykania/otwierania np. zaworu kulowego z napędem). Płyty montowane są pomiędzy napędem a rozdzielaczem.
Podsumowanie
Zawory rozdzielające z przyłączem NAMUR to najlepsze i sprawdzone rozwiązanie dla sterowania pneumatycznym napędem obrotowym (wahadłowym). Bezpośredni montaż na napędzie znacznie poprawia jego działanie i ułatwia czynności serwisowe. Zachęcam do kontaktu z naszymi specjalistami w zakresie sterowania, którzy pomogą w doborze właściwego zaworu kulowego odpowietrzającego. Zapraszam również do kontaktu z naszym Biurem Obsługi Klienta, w celu zapoznania się z ofertą firmy Air-Com Pneumatyka-Automatyka.
